Castro de San Salvador do Castro

A mais de 750 metros de altitude, sobre as chairas que nivelaron as antigas montañas galegas, elévase un outeiro que acolle o castro de Dozón, xénese do seu poboamento, orixe da paisaxe cultural desta parte das terras da Dorsal Central Galega. O asentamento castrexo de San Salvador, chamado simplemente “O Castro”, foi aproveitado en emprazamento e simbolismo polo cristianismo, acollendo a se parroquial ao seu pé, na propia aldea do Castro. A localización, con excelentes vistas, é algo habitual entre este tipo de recintos fortificados e que a propia recorrencia toponímica soe evidenciar. Presenta a típica croa, que acada unha hectárea de extensión, o parapeto e unha estrutura en foxo que a protexe polo oeste. A humanización transformou o seu perfil e modificou parte dos seus límites ocupando un cacho da súa extensión orixinal o espazo construído e as actividades agropecuarias actuais, posiblemente servíndose dos antigos socalcos que xerou o seu desborde. Con todo, resulta evidente a socorrida forma circular a partir da topografía natural do terreo, cunha interrupción na parte nordés que debeu constituír o seu acceso máis importante. Está asociado a unha zona de enterramentos prehistóricos dos que se conserva, apenas, o coñecemento do seu último representante: a mámoa de Coto da Mámoa.